Khí hậu nhiệt đới là gì? Các đặc điểm đặc trưng của vùng nhiệt đới

Khí hậu nhiệt đới là gì vẫn là câu hỏi được nhiều người dân quan tâm nhất hiện nay. Kiểu thời tiết này dù ôn hòa nhưng vẫn có thời điểm ảnh hưởng động ít nhiều đến đời sống của con người và môi trường,

Khí hậu nhiệt đới là gì?

Nhiệt đới là kiểu khí hậu có độ ẩm cao và nhiệt độ trung bình ở mỗi tháng trong năm thường hơn 18 độ C. Loại thời tiết này thường nằm ở các vùng từ xích đạo đến 25 vĩ độ Nam và Bắc.

Ở các vùng này có ánh nắng chiếu từ mặt trời khá gay gắt, hầu như không có sương bởi vì nó nằm ở vĩ độ thấp. Do đó mà nhiệt độ cả năm tương đối ổn định.

Đây là vùng khí hậu nóng nhất trên Trái đất, khác với kiểu ôn đới và hàn đới ở gần 2 cực hơn:

• Khí hậu hàn đới là gì? Đặc điểm thời tiết đới lạnh, vùng cực với nền nhiệt thấp, quanh năm băng giá
• Khí hậu ôn đới có đặc điểm gì? Đây là vùng giao thoa giữa 2 khu vực kể trên nên có tính chất trung hòa nhất.

Các đặc điểm cơ bản nhất của khí hậu nhiệt đới

Vùng nhiệt đới thông thường chỉ có hai mùa đó là mùa mưa và mùa khô. Mùa khô thì thời kỳ khô hạn kéo dài từ tháng 5 đến tháng 9 ở Nam bán cầu và từ tháng 11 đến tháng 3 ở Bắc bán cầu.

Còn về mùa mưa thì diễn ra từ tháng 5 – tháng 9 ở Bắc bán cầu và từ tháng 11 – tháng 3 Nam bán cầu. Đặc biệt, khí hậu nhiệt đới thường có mưa dao động từ 500mm đến 1500mm được phân bố khá đều trong năm.

Đây là môi trường khá đặc biệt khi có một bầu không khí dễ chịu tạo ra môi trường sống cực kì tốt cho động vật, hệ sinh thái,…

Tìm hiểu thêm đặc điểm các đới khí hậu trên trái đất.

Các loại khí hậu nhiệt đới (Phân chia theo lượng mưa)

Vùng khí hậu nhiệt đới được chia thành 3 kiểu chính.

Khí hậu rừng mưa nhiệt đới

Có vị trí nằm trong khoảng 10 hoặc 15 vĩ độ Bắc và Nam gần xích đạo. Lượng mưa của kiểu thời tiết này khá lớn có thể hơn 2000 mm ở mỗi năm và lượng mưa trung bình năm đạt ít nhất là 60mm.

Khí hậu rừng mưa nhiệt đới thường xuất hiện các khu vực như:

• Các khu vực ở Đông Nam Á: Thái Lan, Việt Nam (tìm hiểu bài viết khí hậu Việt Nam có đặc điểm gì để thấy rõ tính chất của vùng này), Philippines, Indonesia, Malaysia,…
• Vùng Amazon của Nam Mỹ
• Vùng Congo ở Châu Phi
• Các hòn đảo Caribe, phía Đông của đảo Madagascar, rìa Đại Tây Dương thuộc Brazil,…

Ở những địa điểm này thường có mưa nhiều, gió lặng phân chia đồng đều trong suốt một năm.

Khí hậu nhiệt đới gió mùa

Là kiểu thay đổi hướng theo mùa của gió, kiểu thay đổi này là do có sự khác biệt về nhiệt độ giữa đạo dương và lục địa.

• Mùa Hạ: Có gió thổi từ biển vào đất liền và mang theo độ ẩm nên thường xuyên có mưa lớn.
• Mùa Đông: Có gió thổi từ lục địa ra đại dương mang theo không khí lạnh và khô gây ra các hiện tượng như lũ lụt, hạn hán,…

Ngoài ra, lượng mưa trong năm duy trì trong khoảng từ 1.000 mm đến 2.000mm và nhiệt độ trung trung bình tháng khoản trên 18 độ C. Nhưng thường biến động tùy thuộc vào từng khu vực.

Tham khảo thêm để biết được Biển đông nằm hoàn toàn ở vùng khí hậu nào và ảnh hưởng của nó đến khí hậu nước ta.

Khí hậu nhiệt đới ẩm ướt và khô hoặc xavan

Đây là một trong 3 kiểu được phân chia rõ ràng giữa mùa khô và mùa mưa. Khí hậu nhiệt đới xavan có nhiệt độ trung bình tháng hơn 18 độ C, biên độ nhiệt chênh lệch không quá lớn.

• Mùa mưa: Có mưa nhiều có thể đạt tới gần 1.000mm/ tháng và có thời gian kéo dài từ 2 tháng đến 6 tháng.
• Mùa khô: Có thời gian dài hơn trên 6 tháng, có không khí khô ráo do ảnh hưởng bởi gió từ đất liền thổi ra biển. Vào mùa này, không khí khá ráo, hầu như không mưa.

Thực vật, động vật và con người tại khí hậu nhiệt đới

Mặc dù, khí hậu nhiệt đới chiếm diện tích không lớn nhưng nó cũng đóng vai trò quan trọng đối với đời sống con người, động vật và thực vật.

• Về con người: Ở các vùng Đông Nam Á, Tây Phi hay Nam Mỹ thường có mật độ dân cư sinh sống cao. Tuy nhiên, thường xuyên xảy ra bão lụt, hậu quả hạn hán làm ảnh hưởng đến môi trường sống và kinh tế của người dân tại nơi đây
• Về thực vật: Đây là điều kiện tốt để cho những cây bụi, dây leo, thực vật thủy sinh hay những loại cây tán cao phát triển mạnh mẽ
• Về động vật: Nhiều loài vì tránh nhiệt độ cao vào ban ngày nên sẽ hoạt động mạnh mẽ vào ban đêm. Một số chim di cư theo mùa để kiếm ăn duy trì sự sống

Một vài câu hỏi liên quan khác

Cùng tham khảo một vài thắc mắc liên quan đến kiểu khí hậu này.

Việt Nam có nằm trong đới khí hậu nhiệt đới hay không?

Có. Đặc biệt, Việt Nam được chia làm 2 mùa rõ rệt đó là mùa khô và mùa mưa.

Tại sao khí hậu nhiệt đới thường có bão?

Có 3 lý do chính sau:

• Nhiệt độ nước biển cao
• Độ ẩm cao, độ ẩm là chỉ số ảnh hưởng lớn tới thời tiết, khí hậu nên đáng được quan tâm khi nghiên cứu về các lĩnh vực này.
• Có gió mạnh, tìm hiểu thêm về các loại và tính chất của gió tại đây.

Với những điều kiện trên đã góp phần hình thành nên những cơn bão tại vùng này.

Có phải nhiệt đới thường nắng nóng quanh năm?

Chính xác. Tuy nhiên thì nhiệt độ nắng nóng và độ ẩm có khả năng sẽ thay đổi theo từng mùa.

Tổng kết

Sự thật về kiểu khí hậu nhiệt đới là gì đã được các chuyên gia chia sẻ chi tiết trong bài viết. Bạn hãy nghiên cứu thời tiết thật kỹ để đưa ra những quyết định đi du lịch đúng đắn nhất.