Áp suất khí quyển là gì mà có thể tác động nhiều tới đời sông của con người như vậy. Đây là một yếu tố rất quan trọng đối với hoạt động nghiên cứu về thời tiết và khí hậu mà bạn cần nắm rõ.

Áp suất khí quyển là gì?

Áp suất khí quyển (áp suất không khí, khí áp) chính là áp suất của lớp không khí tác động trực tiếp lên bề mặt của Trái Đất. Ngoài ra, các hành tinh khác cũng tương tự như vậy, hễ ở đâu có không khí thì ở đó có áp suất.

Càng lên cao, chỉ số này càng bị giảm đi (do không khí không còn nhiều như dưới thấp). Đơn vị đo áp suất khí quyển là Pascal (1 Pascal = 1 N/m²).

Nếu cắt riêng 1 cột khí quyển có độ rộng 1 cm², khối lượng của nó là 1.03 kg. Đổi ra trọng lượng là 10,1 N/cm² = 101 kN/m² (kPa).

Áp suất khí quyển là gì?
Áp suất khí quyển là gì?

Cách đo áp suất khí quyển với các đơn vị thông dụng

Công thức tính áp suất khí quyển cụ thể như sau:

P = F/S

Trong đó:

  • P: Là độ lớn của áp suất khí quyển (mmHg)
  • F: Là lực tác động lên một bề mặt xác định (N)
  • S: Là diện tích của bề mặt chịu lực ép của không khí (m2)

Đơn vị đo áp suất thông thường là mmHg (milimet thủy ngân). Ngoài đơn vị đo thông thường là mmHg, còn có thêm các đơn vị khác như: N/m2, Pa, Psi, Bar, atm, kg/cm2, psf.

Để biết áp suất khí quyển bằng bao nhiêu khi quy ra các đơn vị khác nhau bạn dựa vào bảng dưới đây:

Tên đơn vị Giá trị
Pascal (Pa N/m2) 1
Kilôpascal (kPa) 0.001
Milibar (mb) 0.01
Bar (bar) 0.00001
Kilôbar (kbar) 0.00000001
Áp suất khí quyển (atm) 0.0000098692
Kilôgam trên mỗi cm vuông (kg/cm2) 0.000010197
Pound mỗi inch vuông (Psi) 0.000145
Pound mỗi foot vuông (psf) 0.020885

Các thiết bị đo áp suất khí quyển phổ biến

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thiết bị đo áp suất khí quyển phổ biến với các mức giá khác nhau tùy công năng, bao gồm:

  • Máy đo nhiệt độ, độ ẩm, áp suất Testo 635-2 (Datalogger, -200 đến 1370°C, 0-100% RH, 0-2000 hPa): Khoảng hơn 15.000.000 VNĐ
  • Máy đo nhiệt độ, độ ẩm, áp suất Testo 635-1 (-200 đến 1370°C, 0-100% RH, 0-2000 hPa): Giá khoảng hơn 10.000.000 VNĐ
  • Máy đo độ ẩm, nhiệt độ, áp suất Testo 622 (-10 đến +60°C; 0.0%RH đến 100.0 %RH): Giá trên thị trường khoảng hơn 9.000.000 VNĐ
  • Máy đo áp suất khí quyển KIMO MP55 (700 … +1100 mbar): Có giá hơn 6.000.000 VNĐ
  • Máy đo áp suất tuyệt đối Testo 511 (300 đến 1200 hPa): Có giá khoảng hơn 5.000.000 VNĐ
  • Máy đo áp suất khí quyển, nhiệt độ, độ ẩm Extech SD700 (Datalogger): Giá hơn 5.000.000 VNĐ
  • Máy đo áp suất, nhiệt độ, độ ẩm LUTRON MHB-382SD: Với giá hơn 4.000.000 VNĐ
Các thiết bị đo áp suất khí quyển
Các thiết bị đo áp suất khí quyển phổ biến

#3 yếu tố ảnh hưởng đến áp suất khí quyển

Áp suất khí quyển chịu ảnh hưởng trực tiếp của 3 yếu tố: Độ cao, nhiệt độ và thời tiết.

  • Độ cao: Nhiều người thắc mắc vì sao càng lên cao áp suất khí quyển càng giảm. Nguyên nhân là khi lên cao, không khí bị loãng dần nên khối lượng riêng của chúng cũng giảm dần (giải thích khối lượng riêng không khí, bạn có thể theo dõi bài viết riêng cho khái niệm này tại đây), trọng lượng tác động lên bề mặt Trái Đất giảm. Điều này khiến áp suất không khí giảm theo.
  • Nhiệt độ: Tính chất nhiệt độ tăng thì không khí nở ra, trọng lượng nhẹ hơn nên áp suất của khí quyển sẽ giảm. Ngược lại, khi nhiệt độ giảm, trọng lượng tăng thì áp suất cũng tăng.
  • Thời tiết: Nếu thời tiết ổn định, tốc độ gió yếu, bầu trời quang đãng thì áp suất trong không khí cao hơn. Những ngày trời có mưa, gió mạnh, nhiều mây sẽ khiến áp suất khí quyển thấp.
khí quyển
Độ cao, nhiệt độ và thời tiết ảnh hưởng đến áp suất khí quyển

Áp suất khí quyển được ứng dụng như thế nào trong đời sống?

Ứng dụng của áp suất khí quyển trong đời sống rất đa dạng, trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Bao gồm: Y tế, trường học, công nghiệp sản xuất chế tạo máy (máy cao áp, máy bơm rửa xe, máy bay…)

Đặc biệt, đối với ngành công nghiệp thì áp suất khí quyển đóng vai trò rất quan trọng. Con người thường ứng dụng vào các thiết bị, dây chuyền sản xuất, động cơ, máy móc…

Nếu áp suất không khí vượt quá ngưỡng cho phép sẽ gây nên các vụ nổ lớn rất nguy hiểm. Do đó, cần có sự giám sát nghiêm ngặt và điều chỉnh phù hợp.

Vì sao càng lên cao áp suất khí quyển càng giảm?

Càng lên cao áp suất khí quyển càng giảm do lực hút của Trái Đất lên các phân tử khí giảm và bề dày của khí quyển tính từ điểm đo áp suất cũng giảm. Đây là một nguyên lý cơ bản trong khí tượng học và là yếu tố quan trọng trong nhiều lĩnh vực ứng dụng như hàng không và dự báo thời tiết.

Lời kết

Giải nghĩa rõ Áp suất khí quyển là gì giúp mọi người hiểu thêm về 1 khái niệm cơ bản trong thời tiết. Đây là chỉ số quan trọng, đánh giá độ “nặng” của không khí đang đè xuống mặt đất hoặc các sinh vật đang hoạt động trên đó.