Mưa ngâu là gì? Lý giải vì sao tháng 7 có mưa ngâu (theo truyền thuyết & khoa học)

Mưa ngâu là gì được khá nhiều người quan tâm khi hiện tượng mỗi năm có 1 lần tại Việt Nam. Không chỉ là kiến thức khoa học, đây còn là truyền thuyết dân gian về tình yêu cảm động. Hiểu được đặc điểm, tính chất của từng loại mưa giúp bạn biết tác động tích cực, tiêu cực và cách phòng tránh ảnh hưởng

Mưa ngâu là gì?

Mưa ngâu là hiện tượng trời mưa xuất hiện vào tháng 7 Âm lịch. Các cơn mưa không liên tục dồn dập như mưa rào, không nhanh chóng bất chợt như bóng mây (Mưa bóng mây là gì? Đây là dạng vừa mưa vừa nắng xuất hiện ở các khu vực khuất sau núi) mà rả rích từ ngày này qua ngày khác.

Thời gian mưa dai dẳng có nét tương đồng với mưa phùn nhưng không xuất hiện mùa đông, xuân mà diễn ra ở mùa hè thu. Vậy nên, bà ta thường nói “trời mưa sụt sùi” để chỉ sự kéo dài liên tục của ngâu cũng như gợi cảm giác khóc thương nhớ nhung trong truyền thuyết liên quan.

Mưa ngâu tháng mấy, mùa nào?

Tháng 7 mưa ngâu rơi vào mùa hè (tùy từng năm có thể rơi vào tháng 8, 9 dương lịch). Theo kinh nghiệm đúc kết được, cha ông có câu “vào mùng 3, ra mùng 7” nghĩa là mưa thường bắt đầu vào các ngày, 3, 13, 23 và kết thúc ngày 7, 17, 27.

Tuy nhiên, do sự tác động của biến đổi thời tiết nên hiện nay, quy luật này không phải năm nào cũng xảy ra đúng. Chỉ có tính chất xảy ra dai dẳng nhiều đợt của mưa được giữ nguyên.

Nếu theo dõi bộ ảnh mùa thu của chúng tôi, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hiện tượng này đã đucợ ghi lại rất đẹp và thơ ở bài viết đó.

Nếu bạn có việc quan trọng cần sắp xếp nhưng lại sợ trời mưa, chỉ cần mở dự báo thời tiết theo khu vực là có thể có sự chuẩn bị tốt nhất. Ngay cả khi bạn đang ở một khu vực khác bạn vẫn có thể xem dự báo thời tiết Hải Phòng hôm nay hay bất cứ địa phương nào để biết hôm nay nơi mình đến có mưa hay không với độ chính xác lên đến 90%.

Tại sao lại có hiện tượng mưa ngâu?

Không như những cơn mưa khác, hiện tượng này được giải thích theo cả khoa học lẫn quan niệm dân gian. Nguyên nhân bởi mùa hè tháng 7 âm chủ yếu với đặc điểm của mưa rào, các cơ đến rất nhanh và cũng nhanh tạnh. Việc xuất hiện cơn dai dẳng như mưa ngâu là điều không tuân theo quy luật thời tiết.

Theo truyền thuyết Ngưu Lang Chức Nữ

Tháng 7 mưa ngâu bắc cầu ô thước chính là câu nói trong dân gian về các cơn mưa rả rích thời điểm này. Câu chuyện liên quan đến truyền thuyết về Ngưu Lang Chức Nữ và tình yêu bị chia cắt của họ.

Chức Nữ là con gái của Trời rất thích dệt vải. Mỗi ngày nàng đều chăm chỉ bên khung cửi để tạo nên những tấm vải đẹp. Ngưu Lang là chàng trai mạnh khỏe có nhiệm vụ chăm sóc đàn trâu trên thiên đình.

Trời se duyên cho hai người gặp nhau nên vợ nên chồng. Tuy nhiên, do suốt ngày quấn quýt xao nhãng công việc, Ngưu Lang Chức Nữ bị phạt xuống bờ sông Ngân, mỗi người một bên bở.

Cả năm họ chỉ được gặp nhau một lần khi đàn quạ bắc cầu ô thước vào ngày 7 tháng 7 Âm lịch. Cuộc gặp gỡ đầy nước mắt nhớ nhung sau 1 năm xa cách khiến trời đổ mưa dầm dề – chính là nước mắt của hai người.

Sở dĩ, mưa ngâu lúc rơi lúc tạnh là do sự vui mừng buồn tủi đan xen. Khi ông Ngưu bà Ngưu tâm sự, trời ngừng mưa. Sau mỗi lần nói chuyện, họ lại đau khổ khi biết sắp đến thời điểm xa nhau, cơn mưa lại tiếp tục.

Lý giải mưa ngâu theo cơ sở khoa học

Cơ sở khoa học của hiện tượng mưa ngâu là gì? Đó chính là kết quả của hoạt động rãnh thấp xích đạo.

Thời gian tháng 7 Âm lịch, rãnh này hoạt động ở khu vực vùng biển Bắc thuộc Ấn Độ Dương, biển Đông và bán đảo Đông Dương. Dải áp thấp khi rời xa xích đạo sẽ tạo thành hoàn lưu khép kín mang đến thời tiết xấu.

Các đám mây lớn thường tập trung ở khu vực rìa rãnh và được gọi là dải hội tụ nhiệt đới. Phía Bắc của dải có tín phong Đông Bắc thổi từ rìa nam. Trong khi đó phía Nam có tín phong Đông Nam thổi từ áp cao nam bán cầu.

Tác động của gió khiến dải nhiệt đới gây mưa dông liên tục trong nhiều ngày. Dù không quá lớn nhưng kéo dài các đợt rả rích.

Ảnh hưởng của mưa ngâu đối với đời sống sinh hoạt

Mưa ngâu tháng 7 có đặc điểm riêng không giống các loại khác. Chúng cũng tác động đến đời sống sinh hoạt và con người theo cả hai mặt tích cực và tiêu cực như:

Ảnh hưởng tích cực của mưa ngâu

Cung cấp trữ lượng nước lớn cho Bắc Bộ. Nguyên nhân bởi thời điểm này khu vực thường xuyên xảy ra khô hạn ở nhiều tỉnh.

Lượng nước giúp ổn định sinh hoạt, sản xuất, cung cấp tưới tiêu hoa màu. Tình trạng hạn hán được cải thiện giúp cây cối phát triển, con người cũng không còn cảm thấy khó chịu.

Ảnh hưởng tiêu cực từ mưa dai dẳng vào tháng 7

Ảnh hưởng tiêu cực của mưa ngâu đó chính là việc xảy ra liên tiếp trong nhiều ngày gây ảnh hưởng đến giao thông vận tải. Các chuyến bay có thể bị hoãn do thời tiết xấu, đường xá trơn trượt dễ tai nạn.

Mưa liên tục cũng khiến ẩm mốc phát triển, là nguồn gốc của nhiều bệnh liên quan hô hấp, bệnh ngoài dai. Hiện tượng này cũng ảnh hưởng đến việc di chuyển, sinh hoạt của con người.

Câu hỏi thường gặp liên quan đến mưa ngâu

Mưa ngâu là mưa gì đã được giải đáp, những câu hỏi liên quan sau đây sẽ cung cấp thêm các thông tin liên quan cho bạn đọc:

Mưa ngâu thường diễn ra ở khu vực nào?

Hiện tượng này xảy ra ở khu vực miền Bắc Việt Nam. Nơi có rãnh xích đạo hoạt động mạnh và tác động của gió tín phong Đông Bắc, Đông Nam.

Mưa ngâu là mưa to hay nhỏ?

Mưa ngâu không lớn, dồn dập, hạt to như mưa rào nhưng cũng không nhỏ như mưa phùn. Tuy nhiên, chúng xảy ra trong thời gian dài cả ngày rả rích.

Hiện tượng mưa ngâu ở nước ta diễn ra khi nào?

Mưa ngâu ở Việt Nam xảy ra vào tháng 7 Âm lịch. Đây cũng là thời điểm Ngưu Lang và Chức Nữ gặp nhau trong truyền thuyết.

Kết luận

Mưa ngâu là gì đã được giải thích theo cả cơ sở khoa học và quan niệm dân gian. Mặc dù không có quá nhiều tác động tiêu cực nhưng việc xảy ra trong thời gian dài cũng gây ảnh hưởng đến đời sống con người và hoạt động sản xuất. Theo dõi các bài viết tiếp theo để tìm hiểu những hiện tượng thời tiết tại Việt Nam.