Không khí là gì? Thành phần & vai trò của không khí đối với đời sống

Không khí là gì, dù tiếp xúc mỗi ngày nhưng nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về nó. Đây là một nhân tố quan trọng không thể thiếu giúp duy trì sự sống và bảo vệ mọi sinh vật trên trái đất.

Không khí có ở đâu?

Không khí tồn tại ở mọi nơi, bao phủ toàn bộ sinh vật trên trái đất. Với cấu tạo đặc biệt, chúng có thể len lỏi vào mọi chỗ trống và ngóc ngách, không phân biệt thời gian, không gian.

Có thể coi không khí trên Trái đất chính là bầu khí quyển, vậy bạn cần hiểu khí quyển là gì và cấu tạo, thành phần của nó trong bài viết được chúng tôi đính kèm.

Không khí là gì?

Không khí là hỗn hợp các chất khí tự nhiên bao quanh bề mặt trái đất. Thành phần của chúng sẽ có sự thay đổi tùy thuộc vào độ cao và tác động của môi trường.

Không khí có mặt ở khắp mọi nơi, bao bọc xung quanh mọi sự vật, hiện tượng. Do tính chất đặc biệt là không mùi, không màu, không có hình dạng cố định, con người khó có thể nhận diện được sự tồn tại của chúng trong cuộc sống.

Có thể đo chất lượng không khí theo AQI (chỉ số đo chất lượng không khí, mức độ ô nhiễm ở hiện tại). Đây là đơn vị được sử dụng rộng rãi, biểu thị mức độ ô nhiễm chính xác nhất.

Tìm hiểu thêm AQI là chỉ số gì để xem các thông tin chỉ số về thời tiết chính xác hơn.

Ví dụ bạn có thể xem thời tiết Sơn La hôm nay hoặc bất cứ địa phương nào bạn đang sinh sống, thông tin về chất lượng không khí sẽ được hiển thị kèm theo nhiệt độ, độ ẩm, gió, mưa,…

Không khí gồm những thành phần nào?

Thành phần không khí khá đa dạng với nhiều loại khác nhau. Dựa vào tính chất của từng yếu tố, chúng được chia thành 3 nhóm như sau:

1/ Thành phần không khí cố định

Trong không khí, các thành phần dưới đây được xem là không đổi. Tỷ lệ của chúng cũng gần như là giống nhau trong mọi khu vực.

• Nitơ (78%): Thành phần chiếm tỷ lệ cao nhất, có mặt trong tất cả các cơ thể sống.
• Oxy (21%): Là loại khí quan trọng nhất hỗ trợ hô hấp và quang hợp, giúp duy trì sự sống trên trái đất.
• Khí trơ (0,93%): Gồm nhiều loại khí hiếm khác nhau như Xenon, Heli, Krypton,…

Khi tiến hành đo đạc và đưa ra dự báo thời tiết Bình Phước, Thời Tiết 4M sẽ nghiên cứu kỹ các thành phần này. Từ đó tính toán và đối chiếu, thông báo các chỉ số nhiệt độ, lượng mưa, áp suất, độ ẩm v.v chính xác.

2/ Thành phần không khí không cố định

Những thành phần không cố định xuất hiện trong không khí thường do các yếu tố bên ngoài gây ra. Những tạp chất này xuất hiện chủ yếu thông qua tác động của con người và thiên tai.

Trong đó, các hoạt động sản xuất, chế biến, sinh hoạt,… là nguyên nhân chính gây ra những ảnh hưởng tiêu cực. Chúng được sinh ra trong quá trình mở rộng các đô thị, tìm hiểu đô thị hóa là gì để thấy được tác động to lớn của quá trình này đối với không khí và môi trường.

Các hóa chất độc hại như Oxit Lưu Huỳnh, Chì, Cacbon Monoxit,… gia tăng khiến không khí bị biến đổi tính chất nghiêm trọng.

3/ Thành phần không khí có thể thay đổi

Cacbonic và hơi nước là các nhân tố có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện khí hậu. Do đó, tùy thuộc vào khu vực, tỷ lệ phần trăm của chúng sẽ khác nhau.

• Cacbonic dao động từ 0.02% đến 0.04 %
• Hơi nước dao động từ 0% đến 4%, có thể đo đạc bằng thông số độ ẩm. Vậy độ ẩm là gì, bạn nên nắm rõ thằng phần quan trọng, ảnh hưởng nhiều tới thời tiết, khí hậu này.

Vai trò của không khí đối với đời sống

Không khí đóng vai trò thiết yếu trong cuộc sống của mọi sinh vật. Bao trùm lên toàn bộ trái đất và có mối liên hệ mật thiết với mọi hoạt động của con người, sinh vật,.. chúng là nhân tố không thể thay thế.

1/ Thành phần quan trọng trong quá trình hô hấp

Con người và động vật đều phải thực hiện hoạt động hô hấp để duy trì sự sống của mình. Bởi, đây là cơ chế duy nhất giúp cung cấp đủ lượng oxy cho mọi hoạt động của cơ thể.

Để đảm bảo quá trình chuyển hóa và lưu thông máu, nuôi dưỡng não bộ, tim và các bộ phận khác trên cơ thể, Oxy là nguyên liệu đầu vào không thể thiếu. Con người và động vật không thể tồn tại nếu thiếu oxy chỉ trong vài phút.

Không khí là nơi chứa đựng nguồn oxy tự nhiên chủ yếu với hàm lượng chiếm từ 20 đến 21%. Đây là thành phần quan trọng không thể tách rời với sự sống và gần như không thể thay thế.

2/ Nguyên liệu cần thiết cho quá trình quang hợp

Đối với thực vật, quang hợp là công cụ tạo ra nguồn “thức ăn” nuôi sống tế bào. Thông qua hoạt động chuyển hóa khí C02 dưới tác động của năng lượng mặt trời để tạo chất hữu cơ nuôi sống cơ thể.

Như đã phân tích ở trên, C02 là một trong những hợp chất hóa học tồn tại trong không khí. Bao phủ mọi ngóc ngách trên trái đất, đây là nguồn nguyên liệu lý tưởng để thực vật có thể trao đổi chất và tồn tại.

3/ Duy trì sự ổn định nhiệt độ trái đất

Không khí được xem là một lớp đệm chắn giúp bảo vệ trái đất khỏi những tác động tiêu cực từ thiên hà. Với cơ chế hấp thụ và phản xạ, chúng ngăn cản và hạn chế sự tác động của ánh sáng mặt trời.

Đây là hàng rào bảo vệ ngăn cản sự xâm nhập của các tia từ ngoại và bức xạ có hại cho con người và sinh vật. Đồng thời, duy trì nhiệt độ lý tưởng để các sinh vật tồn tại và phát triển.

Ngoài ra, nhờ không khí mà chúng ta có thể quan sát nhiều hiện tượng độc đáo, đẹp mắt như hiện tượng cực quang, hiện tượng cầu vồng v.v.

Một số giải đáp liên quan

Dưới đây là một số thắc mắc thú vị liên quan đến không khí. Cùng giải đáp chính xác thông qua những thông tin hữu ích dưới đây.

Không khí kí hiệu là gì?

Không khí là một hỗn hợp của nhiều loại chất khác nhau. Do đó, chúng không có ký hiệu riêng biệt trong bảng nguyên tố tuần hoàn hóa học.

Với nhiều thành phần, cố định và không cố định, yếu tố cấu thành nó khá linh động. Do đó, công thức hóa học của chất này cũng không được xác định.

Trong hóa học, khi đề bài nhắc đến không khí, học sinh mặc định chất phản ứng với oxi và ký hiệu là O2.

Khối lượng riêng không khí là bao nhiêu?

Khối lượng riêng của không khí phụ thuộc vào nhiệt độ vào thời điểm đo lường. Dưới đây là kết quả tính toán ở 3 mức nhiệt độ điển hình:

• 0 độ C: 1.29kg/m3
• 20 độ C: 1.2 kg/m3
• 100 độ C: 1.85 kg/m3

Không khí có mùi không?

Thực chất, không khí nguyên bản hoàn toàn không có mùi vị. Việc xuất hiện các mùi lạ mà con người có thể cảm nhận được là do sự xuất hiện của các tạp chất.

Kết luận

Giải mã không khí là gì hữu ích đối với mọi người bới nó vô cùng quen thuộc và gần gũi. Với vai trò quan trọng, đây là một thành phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người nói riêng và mọi sinh vật nói chung.